Megaschikkingen moeten worden beoordeeld door onafhankelijke rechter

Voortaan moeten onafhankelijke rechters inspraak krijgen bij megaschikkingen tussen het Openbaar Ministerie (OM) en bedrijven. Dat zegt Frits Bakker, de voorzitter van de Raad voor Rechtspraak, naar aanleiding van een aflevering van Zembla op 28 februari. Tot nu toe werden schikkingen tussen het OM en bedrijven achter gesloten deuren getroffen. Het zou voor de transparantie van de rechtsstaat van belang zijn dat een onafhankelijke rechter deze schikkingen controleert en hiervoor toestemming geeft, zegt Bakker.

Meer dan de helft van de gevallen geschikt achter gesloten deuren

Op dit moment worden minder dan 50% van de strafzaken aan de rechter voorgelegd. In de andere gevallen beslist het OM zelf over een adequate transactie of straf voor het bedrijf. Hierdoor incasseerde het OM sinds 2004 al meer dan 1,2 miljard en blijft de negatieve publiciteit van een openbare strafzaak voor grote bedrijven uit.

Vertrouwen in de rechtsstaat

Volgens Bakker is dit slecht voor het vertrouwen in de rechtsstaat: "Het is belangrijk dat iedereen erop kan vertrouwen dat mensen die de regels overtreden, worden opgepakt door de politie, vervolgd door het OM en door de rechter worden bestraft," aldus Bakker. In het geval van een schikking zou de burger niet na kunnen gaan of de transactie rechtvaardig is en/of de overheid wel goed met strafbaar gedrag omgaat. Bakker pleit dat de rechter nu dus een rechtsbeschermende rol moet gaan spelen bij schikkingen, zoals bijvoorbeeld in buurland Duitsland.

Uitzending Zembla

De megaschikkingen kwamen in opspraak naar aanleiding van een uitzending van Zembla. Hierin werd getoond dat een graaiende penningmeester van een sportclub wel voor de rechter wordt gesleept, terwijl bedrijven als Rabobank en KPMG met miljoenenschikkingen strafzaken wisten af te kopen.

Afbeelding: Bigstock