Ligging en welvaart typerend voor het Noord-Hollandse Heemstede

Heemstede is een gemeente in de provincie Noord-Holland. De plaats kent zijn oorsprong in de 13e eeuw, waar het begon als heerlijkheid. Inmiddels telt de gemeente ruim 27 duizend inwoners en behoort het tot de meest welvarende omgeving van Nederland. Maar wat vertelt de geschiedenis ons over Heemstede? En wat is hiervan terug te zien in de achternamen van de huidige inwoners? Places.nl zocht het uit.

Geschiedenis

Na het ontstaan in de 13e eeuw, volgden diverse ambachtslieden elkaar in de eeuwen erna op. De meeste opvallende was toch wel Adriaan Pauw. Hij kocht de heerlijkheid in 1620, na onder meer twee periodes als raadpensionaris van de Staten Van Holland te hebben gehad. Tijdens zijn ambachtsheerschap bleef hij daarnaast betrokken bij verschillende buitenlandse missies, met als belangrijkste de functie van onderhandelaar bij de Vrede van Münster in 1648, waarmee hij mede verantwoordelijk was voor het einde van de Tachtigjarige Oorlog.

In zijn jaren als ambachtsheer bracht hij belangrijke wijzigingen aan om het gebied leefbaarder en aantrekkelijker te maken. Hij verbouwde het toenmalige middeleeuwse slot om tot een renaissancekasteel met indrukwekkende torens en schitterende tuinen. In 1811 werd het kasteel zelf gesloopt, maar bleven onder meer het koetshuis en de grachten in tact. Tegenwoordig kennen we dit als het Oude Slot.

In de eeuwen tot aan nu werd Heemstede gekenmerkt door onder andere blekerijen en bloembollenteelt. Een bekende Heemsteedse bollennaam, was Van Den Berg. Deze naam komt nog altijd veel voor in de gemeente (plek 8). Opvallend voor deze tijd waren ook de vele buitenplaatsen die vooral door rijke Amsterdamse families werden gekocht. Deze buitenplaatsen zorgden voor een hogere welvaart en verschillende nieuwe ambachten.

Na een zware periode aan het eind van de 19e eeuw, braken er begin 20e eeuw betere tijden aan. In 1912 stelde de gemeente Heemstede een uitbreidingsplan vast, waarin met name woningbouw werd gestimuleerd en gesubsidieerd. Grote delen van het Heemstede van nu, zijn ontstaan in dit uitbreidingsplan. Sinds deze jaren groeide de bevolking tot zo'n 20 duizend in 1940. Na de oorlog breidde dit zich langzaam uit tot een kleine 30 duizend inwoners nu.

Wat zeggen de huidige achternamen?

De meest voorkomende achternaam in Heemstede is Meijer. Vermoedelijk slaat deze achternaam op het beroep meier, dat rentmeester of hofmeester betekent. Gezien de periodes van heerlijkheden en woningbouw, zou het goed kunnen dat de huidige families hun achternaam te danken hebben aan het vroegere beroep van hun voorvaderen. Dat de achternaam zeer waarschijnlijk afgeleid is van een beroep, blijkt ook uit een andere definitie van de achternaam. Volgens deze definitie was een Meijer vroeger een belastingophaler van de koning.

Beroepsnamen

Kenmerkend voor Heemstede is de hoeveelheid beroepsnamen. Bakker (4), Smit (9), Kuiper (10), Visser (12), Boer (13), Kramer (16) en Graaff (20) duiden allemaal op het beroep dat de eerste naamdragers hadden. Dit relatief hoge aantal is waarschijnlijk ontstaan in welvarende periodes van de gemeente waarin onder andere veel ambachtslieden zich in het gebied vestigden.

Bekende Nederlandse achternamen

Dat Heemstede aantrekkelijk was voor ambachtslieden en welvarenden uit de regio, blijkt ook uit de relatief veel voorkomende bekende Nederlandse achternamen. De Jong (2), De Vries (3), Van Dijk (5), De Groot (6) en Jansen (7) behoren allen tot de dertien meest voorkomende achternamen in Nederland. Dat de achternamen veel voorkomen, is mede veroorzaakt door de relatief hoge mate van welvarendheid die de families vanaf het ontstaan van de familie en de uitbreiding ervan hebben gekend. Dit typeert Heemstede vandaag de dag nog altijd.

Top 20 achternamen in Heemstede

Dit zijn de twintig meest voorkomende achternamen in Heemstede. Staat uw naam ertussen? De lijst is samengesteld op basis van Telefoonboek.nl.