Kunstmatige intelligentie identificeert vervalste kunst

Een nieuwe doorbraak in kunstmatige intelligentie: een algoritme dat vervalste kunst herkent aan de hand van pennenstreken. Nederlandse wetenschappers werkten mee aan het project.

Het Atelier voor Restauratie en Research van Schilderijen (ARRS) is een Nederlandse organisatie die samen met de Amerikaanse universiteit Rutgers het algoritme heeft ontwikkeld.

Hoe werkt het?

De wetenschappers hebben kunstwerken van onder andere Picasso en Matisse geanalyseerd. Geïnspireerd door een theorie van Maurits Michel van Dantzig hebben zij het algoritme ontwikkeld.

Dantzig beschreef dat er verschillende karakteristieke kenmerken zijn om pennenstreken van een kunstenaar te kunnen herkennen. Hij stelde voor dat dergelijke kenmerken de spontaniteit van de manier waarop het kunstwerk is gemaakt tonen ten opzichte van de remmende en voorbedachte manier waarop vervalste kunst wordt gemaakt.

Om het even met een voorbeeld te schetsen: Picasso hoefde geen moeite te doen om een Piscasso te maken. Maar om een neppe Picasso echt te laten lijken, moet de namaker zorgvuldig te werk gaan - het maken van kunst is dan geen spontane handeling meer. Er wordt dus voornamelijk gekeken of de pennenstrepen wel of niet spontaan zijn aangebracht - de meest subtiele details worden dan geanalyseerd.

Deep learning

Aan de hand van "deep learning" hebben de wetenschappers de kunstmatige intelligentie geleerd om vervalste kunst te herkennen. Dit houdt in dat zij data hebben geïndexeerd die wordt geanalyseerd door de kunstmatige intelligentie en aan de hand daarvan als het ware zijn kennis verbreedt.

De wetenschappers hebben op die manier een dataset van 300 gedigitaliseerde tekeningen met meer dan 80.000 pennenstreken gebruikt voor het experiment.

Een slim algoritme

Het algoritme blijkt ook nog eens erg slim te zijn. De methodes die gebruikt zijn hebben er voor gezorgd dat individuele pennenstreken met een nauwkeurigheid van 70 tot 90 procent herkend worden. Gehele tekeningen worden meestal meer dan 80% accuraat herkend en vervalste kunstwerken werden in de meeste situaties zelfs geïdentificeerd met meer dan 100% nauwkeurigheid.

Foto: Rutgers University & ARRS