De gouden regels van het solliciteren

Solliciteren is een spannend proces, zowel voor sollicitant als werkgever. Gelukkig heeft u als werkgever de mogelijkheid om een sollicitatiegesprek zo soepel mogelijk te laten verlopen. Hoe? Het stellen van de juiste vragen is de sleutel tot succes.Met de tips van Places.nl wordt uw sollicitatiegesprek een eitje.

1. Laat de sollicitant iets over zichzelf vertellen

Deze vraag is erg open en daarom perfect om het sollicitatiegesprek in te luiden. Door de sollicitant eerst aan het woord te laten, geeft u uzelf de tijd om in te schatten wat voor een persoon u tegenover u hebt zitten en om het verloop van het gesprek uit te stippelen. Ook test u hiermee iemands presentatievaardigheden. In veel bedrijven is het gewenst om goed te kunnen 'pitchen'. Door de sollicitant voor het blok te zetten en direct bij binnenkomst te vragen zichzelf te verkopen, krijgt u een goed beeld van iemands vaardigheden.

2. Peil iemands kennis van uw organisatie

Wat de sollicitant al weet van uw organisatie is een goede indicatie van zijn betrokkenheid en motivatie. Ook geeft dit u de mogelijkheid om in te schatten hoeveel u zelf nog moet vertellen om de sollicitant een goed beeld te geven van de functie en de werkomgeving. Wanneer iemands motivatie om bij uw bedrijf te werken erg afwijkt van de idealen die u zelf aanhangt, moet u misschien verder zoeken.

3. Laat de sollicitant benoemen wat hem aanspreekt in de functie en wat juist niet

Ga eerst na of de sollicitant voldoende informatie heeft over de functie om deze te kunnen beoordelen. Vervolgens doet u er goed aan om de positieve en negatieve aspecten van de functie na te lopen. Een sollicitant die kan beargumenteren waarom bepaalde aspecten van de functie hem wel of niet aanspreken heeft er duidelijk over nagedacht. Hoewel een sollicitatiegesprek natuurlijk geen overhoring is, laat dit wel zien wie zijn huiswerk heeft gedaan en wie niet.

4. Vraag naar de zwakke en sterke punten van desollicitant

Het is van belang dat de sollicitant over de zelfkennis beschikt om zijn eigen vaardigheden te beoordelen. In een goed sollicitatiegesprek benoemt een sollicitant zowel een aantal positieve als negatieve eigenschappen met concrete voorbeelden uit de praktijk. Omdat het benoemen van je eigen negatieve eigenschappen niet altijd even gemakkelijk is, zoeken veel mensen naar een redelijk 'positieve' negatieve eigenschap, zoals: 'Ik ben heel erg perfectionistisch'. Probeer echter op zoek te gaan naar de kern. 'Ik vind het moeilijk om in samenwerkingsverband initiatief te nemen', is waardevolle informatie. De sollicitant laat dan zien dat hij aan zijn vaardigheden wil werken en dat er ruimte is voor verbetering.

5. Ga na hoe iemand in een team functioneert

Hoe wij omgaan met anderen zegt veel over wie wij zelf zijn. Als iemand solliciteert naar een functie in het management, dan is het belangrijk dat diegene ook in groepsverband in staat is om de leiding te nemen. Is uw sollicitant echter geïnteresseerd in een functie als medewerker, dan is het belangrijk dat iemand goed met anderen kan samenwerken.

6. Laat de sollicitant vertellen waarom hij geschikt denkt te zijn voor de functie

De sollicitant kan hier aangeven welke ervaringen of talenten hem de aangewezen persoon maken voor de functie. Ook kan de sollicitant vertellen waarin hij denkt te verschillen van de concurrentie. Iemand die ergens gepassioneerd over is, vertelt hier natuurlijk met veel enthousiasme over. Deze vraag filtert daarom de kandidaten die écht geïnteresseerd zijn, van de rest.

7. Vraag wat de sollicitant van een werkgever verwacht

Niet het minst belangrijk is de vraag wat de sollicitant van een werkgever verwacht. Welk beeld heeft iemand van een werkgever, of welke idealen streeft iemand na in een functie? U kunt dan nagaan of dit overeenkomt met het huidige beeld van uw organisatie.

8. Informeer welke toekomstplannen de sollicitant heeft

Het is interessant om te weten welke ambities iemand heeft voor de toekomst en of die overeenkomen met de functie waarvoor iemand solliciteert. Ook is het van belang om eventuele doorgroeimogelijkheden te bespreken. Het antwoord op deze vraag kan u vertellen of het waardevol is om in de sollicitant te investeren.

9. Geef de sollicitant de ruimte om zelf vragen te stellen

Wellicht worden er tijdens het sollicitatiegesprek bij de sollicitant ook vragen opgeroepen. Dit is direct een kans om te peilen hoe goed iemand zich heeft voorbereid op het sollicitatiegesprek. Sollicitanten die vrij algemene vragen stellen, hebben waarschijnlijk niet kritisch geluisterd en doen dit alleen omdat ze denken dat het hoort. Sollicitanten die wel goed hebben opgelet, stellen over het algemeen meer inhoudelijke vragen omdat ze meer willen weten over de functie. Denk hierbij aan vragen als: 'Hoe ziet een typische werkdag eruit?', 'Hoe is de vacature ontstaan?' en 'Op welke manier zoeken jullie naar verbetering binnen de functie?'.

10. Lichaamstaal telt!

Hoewel de sollicitant met woorden antwoord geeft op de vragen die u stelt tijdens een sollicitatiegesprek, is zijn lichaamshouding minstens zo belangrijk! U kunt als werkgever veel informatie afleiden uit de lichaamstaal van degene die voor u zit.

Tijdens het gesprek is het belangrijk dat de sollicitant u aankijkt. Oogcontact geeft aan dat de sollicitant naar u luistert en geïnteresseerd is in wat u te zeggen heeft. Wat betreft lichaamshouding is het belangrijk dat de sollicitant een 'open' lichaamshouding aanneemt. Dat wil zeggen dat degene rechtop zit, met zijn schouders naar achteren en zijn armen los op zijn schoot. Spanning is overigens wel een goed teken: het laat zien dat iemand de sollicitatie en de baan serieus neemt.

De selectieprocedure

Wat kan helpen bij het maken van de juiste keuze is een functieprofiel en een werknemersprofiel. Deze heeft u moeten maken bij het opstellen van de vacaturetekst en hierin komen de vereisten voor de betreffende functie beknopt naar voren. Met behulp van deze profielen is het gemakkelijker te bepalen wie het beste binnen de organisatie past.

Wat u vooral niet moet vragen

In verband met de Wet Gelijke Behandeling kunt u beter niet vragen naargodsdienst, ras, seksuele geaardheid, levensovertuiging, geslacht, nationaliteit, gezondheidstoestand of burgerlijke stand. Deze regels zijn er in verband met de sollicitatiecode, die stelt dat er in een sollicitatiegesprek alleen gevraagd mag worden naar functiegerelateerde zaken zoals kennis, ervaring en opleiding. De kandidaten die afvallen moeten hier netjes van op de hoogte worden gebracht. Met het oog op het imago van het bedrijf dient u hier zorgvuldig mee om te gaan. U wilt natuurlijk dat mensen blijven solliciteren. U kunt de afgevallen kandidaten het beste schriftelijk of telefonisch informeren.

Meer informatie over de sollicitatieprocedure vindt u onder andere op Werk.nl. Ook vindt u op Places.nl diverse relevante blogs over dit onderwerp, zoals feedback geven, marktplaats voor werknemers en een succesvol netwerk op LinkedIn.