19 april: Landelijke dag tegen pesten. Wat als een collega gepest wordt?

Je zou denken dat het in Nederland niet voorkomt, maar ook in ons land wordt er gepest op de werkvloer. Bijna een kwart van de Nederlanders is wel eens gepest door collega's of leidinggevenden (Stoppestennu, z.d.) met alle gevolgen van dien. Stress, angst, depressie, een hoge bloeddruk en maag- en darmklachten zijn enkele symptomen die voor kunnen komen bij mensen die gepest worden. Volgens de organisatie Stop Pesten Nu hebben deze klachten veel invloed op het jaarlijks verzuim: pesten op het werk zorgt naar schatting jaarlijks voor vier miljoen extra verzuimdagen. Dat is maar liefst 900 euro aan loondoorbetaling voor werkgevers! Om dit probleem tegen te gaan, staan we met heel werkend Nederland vandaag, 19 april, op de landelijke dag tegen pesten stil bij dit probleem. Hoe herken je pestgedrag op de werkvloer en wat kan je ertegen doen als je zelf gepest wordt? Dat lees je in onderstaand artikel.

Hoe herken je pestgedrag op de werkvloer?

Om iets tegen pestgedrag te kunnen doen, moet je eerst weten hoe je pestgedrag kan herkennen. Amerikaanse psychologen Gary Namie en Ruth Namie, sociaal psycholoog en klinisch psycholoog, onderscheiden vier types pestkoppen:

1. De schreeuwlelijk

Dit type is het makkelijkst te herkennen. Hij of zij schreeuwt, vloekt en is vaak boos. Dit type pestkop schopt het liefst een scène om zijn doelwit bang te maken. Een schreeuwlelijk maakt naast verbaal pestgedrag ook gebruik van agressieve lichaamstaal en stuurt boze e-mails.

2. De eeuwige criticus

Kritische feedback op je werk is goed, maar de eeuwige criticus kan het niet laten om het werk van jou of een collega tot in de puntjes te bekritiseren. Wat je ook doet, het is nooit goed. Een directe aanval zoals die van de schreeuwlelijk heeft niet de voorkeur van dit type pestkop, hij kiest liever voor een een-op-een vernedersessie of wijst met een teambespreking graag iedereen op de fouten die jij hebt gemaakt.

3. De poortwachter

Het pestgedrag van de poortwachter is moeilijker te achterhalen dan die van de hiervoor genoemde pestkoppen. De poortwachter zorgt ervoor dat jij je werk niet goed kan uitvoeren, waardoor er altijd wel wat te bekritiseren valt. Uitleg over wat er moet gebeuren, informatie, tijd om iets te doen of hulp van anderen zijn dingen die dit type pestkop je bewust onthoudt zodat je wel slecht móet presteren.

4. De schijnheilige serpent

Dit type pestkop is het lastigst te verslaan omdat je hem of haar niet goed kan peilen. De schijnheilige serpent doet alsof hij je beste vriend is, terwijl hij achter je rug om het tegenovergestelde doet. Tegen anderen zegt hij dat je onbetrouwbaar bent en er niks van kan, maar in je gezicht doet hij aardig.

Hoe pak je pestgedrag op de werkvloer aan?

Bovenstaande vormen van pestgedrag geven je hopelijk wat meer inzicht in welke soorten pestgedragen er op de werkvloer voor kunnen komen. Dit maakt het als leidinggevende, collega of als slachtoffer makkelijker te herkennen. Maar hoe pak je pesten op de werkvloer nu goed aan wanneer je zelf gepest wordt of als je opmerkt dat een collega het doelwit is? Deze tips helpen je op weg.

Tip 1: accepteer pestgedrag niet

Voorkomen is beter dan genezen. Wanneer iemand jou niet goed behandelt en je dit meteen tegen de aanstichter zegt, kan je voorkomen dat je opnieuw het doelwit wordt. Pesters zetten hun zinnen namelijk vaak op mensen die de minste weerstand bieden. Dit geldt natuurlijk ook voor werknemers die zien dat een collega de dupe is van pestgedrag. Spreek collega's aan!

Tip 2: leg het pestgedrag vast

Wanneer je te laat bent om iets aan het pestgedrag van een collega of leidinggevende te doen, omdat je bijvoorbeeld overdonderd was door de opmerking of boze e-mail, dan doe je er goed aan om het gedrag vast te leggen in een dagboek. Als je tijdens een vergadering wordt gepest, schrijf dan meteen op wie er bij waren, wat er werd gezegd en waarom het gebeurde. Bewaar boze e-mails en ander bewijsmateriaal zodat er later mee naar je baas of vertrouwenspersoon kan stappen.

Tip 3: stel een vertrouwenspersoon aan

Wanneer jijzelf of een collega wordt gepest, is het een logische stap om te praten met je manager. Maar niet iedere werknemer kan dit als veilig ervaren. Daarom is het belangrijk om als werkgever een vertrouwenspersoon aan te stellen. Dit verlaagt de drempel voor het aankaarten van problemen.

Tip 4: zorg voor een sociale werkomgeving

Het bevorderen van sociale relaties op de werkvloer zorgt ervoor dat werknemers de kans krijgen elkaar beter te leren kennen en zo het pestgedrag te verminderen. Organiseer een bedrijfsuitje of een leuke teamactiviteit om elkaar ook eens in een andere setting te zien dan het kantoor.

Tip 5: zoek een nieuwe baan

Het kan voorkomen dat, hoe hard je er ook tegen vecht, het pestgedrag niet stopt. Het kan daarom geen kwaad om als werknemer alvast rond te kijken naar een andere baan. Wanneer je besluit het pestgedrag aan te kaarten, kan het rust geven als je met andere opties bezig bent.

Bovenstaande tips geven je hopelijk inzicht om pestgedrag beter te herkennen en wat je als werknemer of werkgever kan doen om het te minimaliseren. Maak dit onderwerp morgenochtend, om de week goed te beginnen, bespreekbaar op de werkvloer. Zo kunnen we ook in Nederland pesten op de werkvloer de baas zijn.

Foto: Canva